ලොහාන් රත්වත්තේ, කලක පටන් පුවත් මැවූ දේශපාලන චරිතයකි. බණ්ඩාරනායක පවුලට නෑකමැති උඩරට රත්වත්තේ පවුලේ අනුරුද්ධ රත්වත්තේගේ වැඩිමල් පුත්‍රයා ලෙස ලොහාන් උපත ලැබුවේ 1968 වසරේ දී ය.
1994 දී පොදුජන එක්සත් පෙරමුණ බලය ලබා ගත් පසු ලොහාන්ගේ පියා ප්‍රකට හමුදා නිලධාරියෙකු වූ ජනරාල් අනුරුද්ධ රත්වත්තේ ආරක්ෂක නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය ධුරයට පත් විය. ඔහුගේ සමයේ දී එල්.ටී.ටී.ඊය වෙතින් යාපනය නගරය මුදා ගත් පසු දකුණේ ප්‍රසිද්ධියට පත් විය. කෙසේ වෙතත් මේ සමයේ ලොහාන් හිරිමල් තරුණයෙකු විය. පියාගේ බලපරාක්‍රමය මහනුවර වීදි පුරා විසුරුවමින් ඔවුන් කටයුතු කළ බව රහසක් නොවේ. සුදු ඩිෆෙන්ඩර් රථ මෙරට වඩා ප්‍රචලිත වූයේ රත්වත්තේලාගෙනි.
මෙම බලපරාක්‍රම විහිදීම ඉස්පොල්ලේ යමින් 2001 වසරේදී අහිංසක මුස්ලිම් තරුණයන් දස දෙනෙකු උඩතලවින්නේදී ඝාතනය කරන්නේ, ලොහාන් මහේන්ද්‍ර ඇතුළු තවත් හමුදා සෙබළුන් කිහිපදෙනකු විසිනි. අධිකරණයෙදී වරදකරුවන් වූ මේ පිරිසට මරණ දඬුවම නියම වූ අතර පසුව ඇපෑලක් මගින් ඉහළ අධිකරණයේදී නිදහස ලැබූහ.
ලොහාන්ගේ ඉතිහාසය ම පිරී ඇත්තේ, ප්‍රචණ්ඩ කමින්, අශිෂ්ටත්වයෙනි. මහින්ද රාජපක්ෂ, නාමල් රාජපක්ෂලාගේ තීන්ත ඔහුට සුදු හුණු ගෑමට සෑහෙන්නේ නැත. පසුගිය මැතිවරණයේදී එන පොට දුටු ඔහු ප්‍රකෝපයෙන් වත්මන් ජනපති වෙත දැඩි සාහසික ප්‍රකාශ කළේ ය. තමා ජීවත්ව සිටින තුරු වත්මන් ජනපතිට ජනපති වීමට නොදෙන බව පාරම් බෑවේය. අනීතිකව එකලස් කළ රථයක් සම්බන්ධ නඩුවකට අත්අඩංගුවට පත් හෙතෙම ප්‍රසිද්ධියේ ජනපතිවරයාට තර්ජනය කළේ ය.
කෙසේ වෙතත්, සිය හිතවතියකගේ මනදොළ පිරවීම පිණිස 2021 සැප්තැම්බර් මාසයේදී හෙතෙම අනුරාධපුර බන්ධනාගාරයට කඩා වැදී, දෙමළ දේශපාලන සිරකරුවන්ට තුවක්කුවක් පෙන්වා දණගැස්සවූ බව වාර්තා විය. එකල බන්ධනාගාර අමාත්‍යවරයා ලෙස සිටි ඔහු, එම අවස්ථාවේදී මත්පැන් පානය කර සිටි බව සඳහන් වන අතර, සිරකරුවන්ගෙන් යුද්ධයේදී සොල්දාදුවන් ඝාතනය කළේදැයි ප්‍රශ්න කර ඇත. තවදුරටත් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට පැමිණිලි කිරීම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා කරමින් සිරකරුවන් දෙසට තුවක්කුව එල්ල කර ඇති අතර, ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ සිරකරුවන් නිදහස් කිරීමට හෝ මරා දැමීමට ඔහුට බලය ලබා දී ඇති බවද පවසා ඇත. මෙම සිදුවීම මහත් ආන්දෝලනයක් ඇති කළේ ය.
2020 දෙසැම්බර් අග භාගයේදී ඔහු, මහනුවර හෝටලයක අහසට වෙඩි තැබීම් සිදු කරමින්, එහි අමුත්තන් බියට පත් කර ඇති අතර, එය පෞද්ගලික ප්‍රශ්නයක් නිසා සිදු කර ඇති බව වාර්තා විය.
කෙසේ වෙතත් 2024 වසරේදී එවකට ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ විසින් ඔහු වැවිලි කර්මාන්ත සහ මහවැලි සංවර්ධන රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයා ලෙස පත් කළ බවද සිහිකටයුතු ය.
ලොහාන් රත්වත්තේලාගේ වාර්තා වූ අපරාධ දිවිය නම් මෙලෙස කෙටි ය. එහෙත් ඔහුගේ නම ඈඳුණු එළියට නොපැමිණි එහෙත් ජනතාව අතර දන්නා තවත් බොහෝ ප්‍රචණ්ඩ කියා සලකුණු වී තිබේ. ප්‍රකට දේශපාලන නායකයන්ගේ ඝාතන, නිළියන්ට කරන ලද අපරාධ ආදිය ගැනද නොනිල කතා අදත් දනන් අතර රැව් දේ.
57 වසරක් ආයු අනුභව කර ලොහාන් මිය ගියේ ය. දේශපාලනයේ පෙර රදළ වලව්කාරකම නූතනයේදී ද අශිෂ්ටත්වයෙන් ප්‍රැක්ටිස් කළ ලොහාන්ලාගේ දේශපාලනය ඔහුගේ මෘත ක්ලේබරය සමගින් වළලා දැමිය යුතු ය.
